مبانی نظری جایگزین های کیفر حبس در حقوق کیفری ایران با ملاحظه قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ پروژه حقوق

چکیده
با عدم توفیق مجازات سالب آزادی در بازپروری اجتماعی بزهکاران و به منظور کاهش جمعیت کیفری زندان و پیشگیری از تکرار جرم و تقلیل هزینه‌های اجرای مجازات سالب آزادی سیاست جایگزینی مجازات سالب آزادی از چند دهه اخیر مورد توجه نظام‌های کیفری و سازمان ملل متحد قرار گرفت. در ایران از نخستین دوره‌های قانون‌گذاری تدابیری برای تحدید قلمرو مجازات سالب آزادی در نظر گرفته شده بود. از سال ۱۳۷۰ جایگزینی‌های این مجازات بیش از پیش گسترش یافت اکنون تدابیر جایگزین به نحو گسترده‌ای در قالب تبدیل مجازات سالب آزادی و تعلیق اجرای آن قابل دسترسی هستند.
در قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۰ جایگزین‌های کیفر حبس مورد توجه قرار گرفته بود، در قانون مجازات اسلامی جدید ۱۳۹۲ علاوه بر موارد قبلی جایگزین‌های کیفر حبس مواردی جدیدی از جایگزین‌ها مورد توجه قرار گرفته است که از آن جمله می‌توان به جریمه روزانه، خدمات عمومی و دوره مراقبتی اشاره کرد.

فهرست مطالب
عنوان …………………………………………………………………………………………………………………………صفحه
چکیده ۱
فصل اول ۲
۱-۱- مقدمه ۲
۱-۲- کلیات تحقیق ۳
۱-۲-۱- تعریف مسئله و بیان آن ۳
۱-۲-۲- سابقه و ضرورت انجام تحقیق ۳
۱-۲-۳- روش انجام تحقیق و تحلیل اطلاعات ۴
۱-۲-۴- اهداف و فرضیات ۴
۱-۳- مبحث اول – تعریف حبس در ایران ۴
۱-۳-۱- گفتار اول – حبس در ادبیات فقهی ۵
۱-۳-۲- گفتار دوم- تعریف حبس در آیین نامه های زندان ها ۶
۱-۴- مبحث دوم – ماهیت کیفر حبس ۷
۱-۴-۱- گفتار اول – ماهیت کیفری حبس (سلب ومحدودیت آزادی) ۸
۱-۴-۲- گفتار دوم – ماهیت اجبار کنندگی حبس ۹
۱-۵- مبحث سوم- اقسام کیفر حبس ۱۰
۱-۶- مبحث چهارم – ویژگی‌های کیفر حبس ۱۱
فصل دوم اهداف، فواید، ویژگی ها و شرایط به کارگیری جایگزین های کیفر حبس و انواع
جایگزین های کیفرحبس ۱۳
۲-۱- مبحث اول: اهداف جایگزین های کیفر حبس ۱۳
۲-۲- مبحث دوم: فواید جایگزین های کیفر حبس ۱۴
۲-۳- مبحث سوم: ویژگی ها جایگزین های کیفر حبس ۱۵
۲-۴- مبحث چهارم: شرایط جایگزین های کیفر حبس ۱۷
۲-۴-۱- فرهنگ سازی لازم ۱۷
۲-۴-۲- داشتن قانونی مشخص و صریح ۱۸
۲-۵- مبحث پنجم – انواع جایگزین های کیفر حبس ۱۹
۲-۵-۱- گفتار اول :جایگزین های سنتی کیفر حبس ۱۹
۲-۵-۱-۱- آزادی مشروط ۱۹
۲-۵-۱-۲- تعلیق اجرای مجازات ۱۹
۲-۵-۱-۳- جزای نقدی ۲۰
۲-۵-۱-۴- محرومیت از حقوق اجتماعی ۲۱
۲-۵-۲- گفتار دوم – جایگزین های جدید کیفر حبس ۲۲
۲-۵-۲-۱- مفهوم دوره مراقبتی ۲۲
۲-۵-۲-۱-۱- شرایط ومدت دوره مراقبتی ۲۳
۲-۵-۲-۱-۲- وظایف ماموران دوره مراقبتی ۲۴
۲-۵-۲-۱-۳- جایگاه دوره مراقبتی در حقوق کیفری ایران ۲۵
۲-۵-۲-۱-۴- کادر قضایی ۲۷
۲-۵-۲-۱-۵- کادر اداری ۲۸
۲-۵-۲-۲- جریمه روزانه ۲۸
۲-۵-۲-۲-۱- اهداف و فوائد جریمه روزانه ۲۹
۲-۵-۲-۲-۱-۱- شرایط اعطا و نحوه اجرای جریمه روزانه ۳۰
۲-۵-۲-۲-۱-۲- جایگاه جریمه روزانه در حقوق کیفری ایران ۳۱
۲-۵-۲-۳- خدمات عمومی ۳۲
۲-۵-۲-۳-۱- تعریف خدمات عمومی ۳۲
۲-۵-۲-۳-۲- اهداف و فواید خدمات عمومی ۳۲
۲-۵-۲-۳-۳- شرایط و نحوه اجرای خدمات عمومی ۳۳
۲-۵-۲-۳-۴- جایگاه خدمات عمومی در حقوق کیفری ایران ۳۴
فصل سوم مبانی وعوامل گرایش به جایگزین های کیفر حبس ۳۶
۳-۱-مبحث اول – مبانی جایگزین های کیفر حبس ۳۶
۳-۱-۱-گفتار اول- تردید نسبت به موقعیت و اعتبار کیفر حبس ۳۶
۳-۱-۱-۱- نارسایی در تأمین اهداف مجازات ۳۷
۳-۱-۱-۲- عدم هماهنگی با اصول حاکم بر مجازات‌ها ۳۸
۳-۱-۲- گفتار دوم- تأثیر اندیشه‌های مکاتب کیفری در تحدید کیفر حبس ۳۹
۳-۱-۲-۱- مکتب کلاسیک ۴۰
۳-۱-۲-۲- مکتب تحققی ۴۱
۳-۱-۲-۳- مکتب دفاع اجتماعی ۴۳
۳-۱-۲-۴- مکتب نئوکلاسیک (معاصر) ۴۴
۳-۱-۳- گفتار سوم – اندیشه‌های کیفرزدایی ۴۶
۳-۱-۳-۱- کیفرزدایی تقنینی ۴۷
۳-۱-۳-۲-کیفرزدایی قضائی ۴۸
۳-۲- مبحث دوم- عوامل گرایش به سیاست جایگزینی کیفر حبس ۵۰
۳-۲-۱- گفتار اول- تردید در نقش‌های کیفر حبس ۵۰
۳-۲-۲- گفتار دوم- معایب کیفر حبس ۵۱
۳-۲-۲-۱- جرم‌زایی حبس ۵۱
۳-۲-۲-۲- تأثیر سوء حبس بر شخصیت و خانواده زندانی ۵۱
۳-۲-۲-۳- اثرات سوء اقتصادی حبس ۵۲
فصل چهارم اقدامات انجام شده برای توسعه جایگزین‌های کیفر حبس در سطح بین المللی و داخلی کشورها ۵۴
۴-۱- مبحث اول – اقدامات سازمان ملل متحد ۵۴
۴-۱-۱- گفتار اول – سیر تاریخی اقدامات سازمان ملل متحد ۵۴
۴-۱-۲- گفتار دوم – قواعد حداقل ملل متحد راجع به تدابیر غیر کیفر حبس (قواعد توکیو) ۵۶
۴-۲-۳- گفتار سوم – اقدامات شورای اروپا در زمینه توسعه جایگزین‌های کیفر حبس ۵۸
۴-۲- مبحث دوم- اقدامات انجام شده در حقوق داخلی (ملی) کشورها در زمینه توسعه جایگزین‌های کیفر حبس ۶۱
۴-۲-۱- گفتار اول – توسعه جایگزین‌های کیفر حبس در نظام کیفری فرانسه ۶۱
۴-۲-۲- گفتار دوم – توسعه جایگزین‌های کیفر حبس در نظام کیفری آلمان ۶۲
۴-۲-۳- گفتار سوم – توسعه جایگزین‌های کیفر حبس در نظام کیفری سوئد ۶۳
نتیجه گیری ۶۴
پیشنهادات ۶۵
منابع و مآخذ ۶۶